-
1 пыяла
I 1. сущ.1) стекло́ || стеко́льный, стекля́нныйтәрәзә пыяласы — око́нное стекло́
пыяла кую — вста́вить стекло́; остекли́ть
пыяла кайнату — вари́ть стекло́
пыяла заводы — стеко́льный заво́д
пыяла тавышы — стекля́нный звон
пыяла ялтыравыгы — стекля́нный блеск
2) диал. окно́; око́шко3) оско́лок стекла́, стекля́шка2. прил.стекля́нный, сде́ланный из стекла́пыяла савыт — стекля́нный сосу́д
- пыяла канатпыяла шкаф — стекля́нный (застеклённый) шкаф
- пыяла кискеч
- пыяла кисәге
- пыяла куючы
- пыяла күбек
- пыяла мамык
- пыяла мәрҗән
- пыяла өрүче
- пыяла сүсе II сущ.пиа́ла ( фарфоровая чашка) -
2 пыяла мәрҗән
стекля́рус -
3 пыяла өрүче
стеклоду́в -
4 пыяла сүсе
стекловолокно́ -
5 пыяла
cam -
6 пыяла
-
7 пыяла
1. Glas n.2. Teeschale f. -
8 пыяла басма
стеклогра́фия -
9 пыяла канат
зоол.; см. пыялач -
10 пыяла кисәге
стёклышко, стекля́шка -
11 пыяла кискеч
стеклоре́з -
12 пыяла куючы
стеко́льщиксм. тж. пыялачы -
13 пыяла күбек
зоол. стекля́нная гу́бка -
14 пыяла мамык
стеклова́та -
15 өрүче
пыяла өрүче Glasbläser m. -
16 píala
-
17 аркылы
I 1. прил.1) попере́чныйаркылы өрлек — попере́чная ба́лка
аркылы урам — попере́чная у́лица
аркылы сызыклар — попере́чные ли́нии
аркылы кисем — попере́чное сече́ние
аркылы бизәкле галстук — га́лстук с попере́чными узо́рами
2) в знач. нареч. аркылыга в попере́чинебуйга да, аркылыга да бер диярлек — почти́ одина́ково и в длину́, и в попере́чнике
3) в знач. сущ. аркылысы попере́чник, попере́чный разре́з; в попере́чнике, в попере́чном разре́зе (сече́нии)аркылысын үлчәү — изме́рить попере́чник
аркылысы да, буе да бертигез — у него́ и попере́чник, и длина́ одина́ковы; он одина́ков и в длину́, и в попере́чнике
2. нареч.чокырның аркылысы - дүрт, тирәнлеге өч метр — я́ма в попере́чнике - четы́ре, в глубину́ три ме́тра
1) обычно аркылыга поперёкбаланы диванга аркылы яткыру — уложи́ть ребёнка на дива́н поперёк
тау буйларын аркылыга сөрү — распа́хивать скло́ны гор поперёк
пыяла аркылыга ярылган — стекло́ тре́снуло поперёк
2) наперере́з ( чему)агымга аркылы йөзү — плыть наперере́з тече́нию
3) вширь; в ширину́аркылыга үлчәү — изме́рить в ширину́
елга аркылыга җәелгән — река́ разлила́сь вширь
аркылыга (аркылы) үсә башлаган шәһәр — го́род, кото́рый стал расти́ вширь
•- аркылы ату
- аркылы балта
- аркылы да торкылы
- аркылы кисеп чыгу
- аркылыга кисеп чыгу
- аркылы кисеп үтү
- аркылыга кисеп үтү
- аркылы кисү
- аркылыга кисү
- аркылы кичү
- аркылыга кичү
- аркылы пычкы
- аркылы сикерү
- аркылы ташлау
- аркылы чыгу
- аркылы чыгу урыны
- аркылы ыргыту
- аркылыга да, буйга да
- аркылыга үтү
- аркылыга узу
- аркылыга чыгу••аркылы җәелү — см. аркылыга җәелү
аркылыга җәелгән — ирон. разда́лся вширь прост. ( о толстом человеке)
аркылы сикерү — распоя́сываться/распоя́саться, разну́здываться/разнузда́ться (о самодурах, молодчиках и т. п.)
аркылы сызык — разг.; эвф. крест
аркылыга да, буйга да йөреп чыгу — см. аркылыга-буйга айкау 1), 3)
аркылы дан буйга әйләнеп чыгу — см. аркылыга-буйга айкау 1)-4)
аркылыдан буйга үтү (узу) — см. аркылыга-буйга 1), 3)
аркылысыннан көн (көн яктысы, күрше авыл) күренә — ирон. наскво́зь вида́ть (ви́дно, просве́чивает), че́рез него́... ви́дно (вида́ть) всё; прозра́чный (слишком тонко нарезанные ломтики, прозрачная материя, очень жидкий чай и т. п.)
- аркылы төшүаркылыга үсү — см. аркылыга җәелү 1), 2)
- аркылыга җәелү
- аркылы ятканны буйга алып салмау II послелог1) через (что-л., кого-л.)урам аркылы чыгу — переходи́ть че́рез у́лицу
ишек аркылы сөйләшү — разгова́ривать че́рез дверь
кеше аркылы бирү — переда́ть че́рез тре́тьего (челове́ка)
2) сквозь (что-л., кого-л.)карасы кәгазь аркылы үткән — черни́ла прошли́ сквозь бума́гу
томан аркылы күренми — сквозь тума́н не ви́дно
халык төркеме аркылы узу — пробира́ться сквозь толпу́
канау аркылы салынган такта — доска́, поло́женная поперёк кана́вы
телефон аркылы хәбәр итү — сообщи́ть по телефо́ну
5) посре́дством (чего-л.), при посре́дстве, че́рез; чрез книжн.; путём (чего) (установить связь с кем, чем); по ли́нии (чего, чьей)чагыштыру аркылы аңлау — постига́ть посре́дством (путём) сравне́ния
-
18 буфет
сущ.буфе́т || буфе́тныймәктәп буфеты — шко́льный буфе́т
институт буфеты — институ́тский буфе́т
пыяла буфет — стекля́нный буфе́т
буфет өстәле — буфе́тный стол
-
19 вакланган
прил.измельчённый, раздро́бленный, раздроблённый, расчленённый, разделённый на ме́лкие ча́стивакланган таш — раздро́бленный, раздроблённый ка́мень
вакланган пыяла — измельчённое стекло́
-
20 ватылучан
прил.ло́мкий, хру́пкий; непро́чныйюка пыяла стаканнар тиз ватылучан — то́нкие стекля́нные стака́ны о́чень хру́пкие (бы́стро бью́тся)
См. также в других словарях:
пыяла — (ПЫЯЛАЛАНУ) (ПЫЯЛАЛАУ) – 1. Кварц комына поташ һ. б. кайбер матдәләр кушып эретеп, химик эшкәртеп ясалган үтә күренмәле материал 2. Шундый материалдан ясалган юка табак яки башка бер форм. әйбер зурайткыч пыяла 5. диал. Шешә 6. диал. Тәрәзә 7. с … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чалтырау — Пыяла яки металл әйбер бер берсенә бәрелгәндә, пыяла ватылганда һ. б. ш. очракларда үзенә бертөрле тавыш барлыкка килү. Чишмә, инешнең тавышланып агуы турында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
наждак — Пыяла, металл, таш һ. б. ш. әйберләрне шомарта, чистарта торган минераль порошок … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
негатив — Пыяла яки пленкага төшерелгән кире (ак урынына кара булып төшкән) рәсем … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пыялач — Пыяла сыман үтә күренмәле канатлары булган күбәләк, җимеш агачлары корткычы; рус. Стеклянница … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
банка — 1. Цилиндр форм. металл яки пыяла савыт 2. Кан тарату яки кан суырту өчен эчендәге һаваны чыгарып, тәнгә авызы белән ябыштырыла тор. кечерәк пыяла савыт. БАНКА САЛУ – Медицина банкасын тәнгә ябыштыру. БАНКАЛЫ – с. Банкага тутырылган хәлдәге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
калейдоскоп — Эченә бер берсенә почмак ясап берничә озынча көзге һәм төрле төстәге пыяла ватыклары яки кәгазь кисәкләре урнаштырылган, бер башы тонык пыяла белән капланган катыргы торба (уенчык) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лупа — Предметларны зурайтып күрсәтү өчен кысага утыртылган кабарынкы пыяла; ясмык пыяла … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рефрактор — 1. Күк җисемнәре сүрәтләрен линзалар ярдәмендә күрсәтә торган телескоп 2. иск. Яктылыкны көчәйтә торган зурайткыч пыяла, шундый пыяла куелган лампа … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
филигран — и. 1. Алтын, көмеш яки башка металл чыбыктан үреп ясалган зиннәт, бизәнү яки бизәү әйбере. с. Шундый металл чыбыклардан үреп ясалган. Пыяла масса эченә төсле пыяла җепләр кертеп бизәлгән 2. Яктыга тотып караганда, кәгазьнең кайбер төрләре эчендә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
филигрань — и. 1. Алтын, көмеш яки башка металл чыбыктан үреп ясалган зиннәт, бизәнү яки бизәү әйбере. с. Шундый металл чыбыклардан үреп ясалган. Пыяла масса эченә төсле пыяла җепләр кертеп бизәлгән 2. Яктыга тотып караганда, кәгазьнең кайбер төрләре эчендә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
